Yaklaşık 2000 m.yükseklikte bir tepe üzerinde inşa edilmiş olan iç kale,5. yüzyılda Roma İmparatoru Theodosius tarafından yaptırılmıştır.Son zamanlara kadar Türkler tarafından kışla olarak kullanılmıştır.Kale mescidi ve saat kulesi,Türk Mimarlığı'nın ilk örnekleri olmaları bakımından önem taşırlar.Tepsi Minare olarak da adlandırılan kule,ortaçağlarda gözetleme kulesi olarak kullanılmıştır. Osmanlı mimarisinin,Barok çağında saat kulesine çevrilmiştir.1124-1132 yılları arasında hüküm süren Abu'l Muzafferüddin Gazi tarafından yaptırılmıştır.Tek büyük bir kubbe ile örtülen mescid,geleneksel Türk mimarisinin özelliklerini taşır.Erzurum Kalesi,bulunduğu tepenin üzerinde bir iç kale ile,bunu çevreleyen dış kaleden meydana gelmiştir.Bugün iç kale sağlam kalmış olmasına rağmen, şehri çevreleyen dış kale surlarından hiç bir eser kalmamıştır.Surların dört kapı ile dışa açıldıkları,bugün yerlerinde bulunmayan bu kapıların Tebriz Kapı,Erzincan Kapı,Gürcü Kapı ve Harput Kapısı adlarını taşıdıkları bilinmektedir.Günümüze ulaşan iç kalenin duvar kalınlıkları,2-2,5 m.arasında degişmekte olup, halen sekiz burcu ayakta durmaktadır...