Nemrut Volkanik Dağı'nın patlaması sonucu, bölgedeki tektonik çöküntü alanının önünün kapanmasıyla oluşmuş bir volkanik set gölüdür.
Çok sayıda koyu bulunan Van Gölü'nün yüzölçümü,3.713 km²'dir.Van Gölü hem tatlı su hem de deniz ekosistemlerinden farklı bir sucul ekosistemdir.Suları tuzlu ve sodalıdır.Göl suyu tuzluluk oranı %o19,PH'ı ise 9.8 dir.Bu yüzden,Van Gölü yüksek rakıma ve sert kışlara rağmen,donmaz.Göl su seviyesi iklime bağlı olarak yükselip, düşmektedir.Ancak ortalama olarak denizden yüksekliği 1646 metredir.Gölün ortalama derinliği 171 m.,en derin yeri ise,451 metredir.Gölün doğu bölümünde dört ada vardır. Bunlar;Akdamar,Çarpanak,Adır ve Kuş adalarıdır.Adalar tarihi ve turistik özelliğe sahiptir ve 1990 yılında Arkeolojik Sit Alanı ilân edilmişlerdir.
Van Gölü dünyanın en büyük sodalı gölüdür ve ayrıca Türkiye'de bulunan en büyük göldür.Gölün tuzlu-sodalı suları,biyolojik çeşitliliği sınırlamaktadır.Gölde bilinen 103 tür fitoplankton,36 tür zooplankton ve tek bir tür balık inci kefalı,(Chalcalburnus tarichi) yaşamaktadır.2015 yılında yapılan araştırmalara göre,gölde piyasa değeri 7.5 milyar dolar olan 50 tonluk Uranyum vardır.Göl etrafı karadan 430 km.'dir ve bunun 245 km.'si Bitlis ili sınırları içindedir...