Elbistan Ulu Camii,yapılış tarihi ve mimari özellikleri bakımından çok dikkate değer bulunmuş,yerli ve yabancı birçok sanat tarihçisinin araştırmalarına ve eserlerine konu edilmiştir.Türünün ilk örneğidir.

Bunun en büyük sebebi;İstanbul Şehzadebaşı (1544-48), Sultan Ahmet (1609-1616),Eminönü Yeni (1663) camileri, Kahire Mehmet Ali Paşa Camii(1848),Yunus Sidi Mahrez Camii (1692-93 / 1698-99) gibi önemli yapılarda görülen,dört yönlü merkezi plâna sahip,belirlenebilen en eski tarihli eser olmasıdır.Bu özelliğe sahip bölgedeki tek eserdir. Anadoluda’ki diğer örnekleri ise Diyarbakır Fatih Paşa Camii (1522) ve Tosya Meraş-i(Maraşlı) Abdurrahman Paşa Camii (1584)’dir.

Cümle kapısı üzerindeki kitabeye göre cami ilk olarak, Selçuklu hükümdarı II. Gıyaseddin Keyhüsrev’in emriyle Elbistan ve çevresinin valisi olan,Emir Mübariziddin Çavlı tarafından milâdi 1240 yılında yaptırılmıştır.1507 yılında,Şah İsmail’in istilası sırasında Elbistan’daki bütün han,hamam, medrese,kale,köprü,saray vs. ile birlikte önemli ölçüde tahrip edilmiştir...